Најдоброто мезе од Битола и султанот Мехмед V Решат – анегдоти од Битола

Султанот Мехмед Решат V
Султанот Мехмед Решат V со високи функционери пред неговата резиденција при престојот во Битола. Една од најзначајните серии на разгледници на Moustafa Fevzi е направена при доаѓањето на султанот Мехмет Решат V во Битола во 1911 година. Фотографија извадок од книгата: „Битола низ стари разгледници“ автор: Димче Најдов

„Султанот Мехмед V Решат се знае беше познат пијаница и многу дрчен во јадењето. Само да намириса некакво јадење, веднаш лиги му протекувале.
Кога бил во Битола на една од своите прошетки со пајтоно поминал и преку Ленски мост. А таму наредени еден до друг битолските мезеџии.

Главите ги нурнале до земја од страв.

Од калајлисаните сании пред нив се шири ли се шири миризба – убајна, умрен да посака да проба.

Го прашува везиро шо бил до него шо е тоа шо мириса толку убоо.

– А – а, тоа, честити царе, е од мезето што го продаваат овие шо се покрај мостот, со тоа се храни сиромаштијата.

Не е за секој.

Се прави од црева, од бел и црн џигер, чкембе и др.

– А можи да се проба?

– Како не можи?!

Веднаш! – скока везиро и право кај мезеџиите.

Гледа де во еден де во друг за да види кој е најчист, а тие гнаса. Гледа, гледа и најпосле му вели на еден:

– Дај, сечи од најдоброто парче!

Клај го и во леб!

Мезеџијата се треси, вади половина сомун, го сечи наполу и во средината реди малку ширден, малку црн џигер, малку од другите работи и врз сето тоа тура софт, буковска пипер и други мирудии и му го подава.

Везирот го граба и трча кон пајтоно. Му го дава на султанот, а тој како цела недела да бил гладен, го голта ли го голта, вчас го снема.

– О – о, чок, чок ѓузел! – коментира радосно.

Везирот, кој сметал да се препорача, ветува:

– Честити царе, утре ќе напрајме теферич, ќе го викнам најдобриот мезеџија и ќе јајме најдобро мезе шо е напрајно во Битола.

Речено – сторено.

Се распраша кој е најдобар мајстор и го капариле за теферичот во Кисела Вода.
Кутрио мезеџија цела вечер чистел. Ги миел и ги преврќал цревата, чкембињата, дробовите и другите додатоци. Другото утро уште рано – рано со кола со казанот и со дрвата право во Кисела Вода.

Кога дојдоа гостите – веќе беше се готово. Целиот во бели и чисти алишта чека наредба. Везирот му дава знак, а овој го носи мезето првин она за султано, а после и на другите. Сите чекаат султанот да проба, па да почнат и тие, како шо е редо.

Султанот каснува.

Каснува уште еднаш.

Ја врти главата и вели:

– Јок, ова не е како вчера! .

– Шо напрај, бре ќопек, скока везиро, нели ти реков да прајш мезе за султан?!
Мајсторо се треси како лист и се брани:

– Честити везире, напрајв како шо требаше и го правев максус за султан, цела ноќ го чистев со жената, трунка не остајвме нечистотија.

Кога прајме за овие нашите, тогаш само неколкупати во Драгоро, кај Кланицата, прајме тапа-туп, го плетиме, го пикаме в тенџере и го носиме на фурна.

Ќе да му ја извајфме софта зато изгледа не е вкусно!”

Текстот е извадок од книгата „Реката Драгор“, автор Александар Стеровски, издавач: НУУБ „Св. Климент Охридски – Битола“ – Анегдоти поврзани со Реката Драгор, Битола 2009 година