Сместена на левиот брег на реката Драгор, Исак џамија е најголема и главна џамија во Битола. Изградена во далечната 1506 година, џамијата со векови била важен духовен, културен и урбан центар на градот.
Комплексот бил стратешки и внимателно поставен меѓу тогашните административни објекти, во близина на Безистенот – покриениот ориентален пазар – и Големиот мост, кој ја поврзувал џамијата со главната градска улица, Широк Сокак. Оваа локација ѝ давала особено значење, правејќи ја составен дел од секојдневниот живот на османлиска Битола.
Исак џамија – Битола 1848 – цртеж од Едвард Лир
Поглед на Исак џамијата Х.Катеначи Битола 1878
Еврејски пазар во Битола со Исак џамија во позадина Битола со Исак џамија 1915
Панорама на Битола со Исак џамија 1916
Изградбата на Исак џамија била финансирана од Кади Исак Челеби, син на Иса Факих. Тој најпрво бил судија во Солун, а подоцна бил назначен за кадија (судија) во Битола, каде што се преселил со своето семејство и оставил траен белег во историјата на градот.
Со своите импресивни димензии и минаре високо околу 50 метри, Исак џамија доминира во просторот и претставува еден од најрепрезентативните примери на раноосманлиска архитектура во регионот. Нејзината масивност, едноставната, но моќна форма и хармоничниот однос со околниот простор ја прават лесно препознатлива и денес.
Во современиот период, џамијата е прогласена за културно-историски споменик и е под заштита на државата. Неодамна, таа беше целосно реставрирана со поддршка на турската државна агенција TIKA, со што ѝ беше вратен автентичниот изглед и достоинството што го носи низ вековите.
Денес, Исак џамија не е само место на молитва, туку и значајна туристичка атракција – сведоштво за мултикултурното минато на Битола и нејзината улога како важен центар на Балканот. За посетителите, таа претставува тивка, но моќна средба со историјата, архитектурата и духовното наследство на градот.
