Руски крст во спомен на Александар Аркадиевич Ростковски

Russian cross - Bitola, Macedonia

Александар Аркадиевич Ростковски (18.10.1860, Одеса – 08.08.1903, Битола) бил руски конзул во Битола од 1895 до 1903 год. Неговото име често може да се сретне во македонската историографија, како заштитник на обесправеното македонско население. Бил близок пријател со Крсте Петков Мисирков, а едно од омилените места за одмор му бил Буковски манастир во близина на Битола.

Alexander Arkadievich Rostkovsky

Александар Аркадиевич Ростковски

На 8ми август 1903 година за време на Илинденското востание, конзулот Ростковски, враќајќи се со пајтон заедно со Крсте Петков Мисирков од манастирот во с. Буково, минале покрај турската стража која стоела на влезот во Битола. Турските стражари не го поздравиле конзулот иако тој бил парадно облечен. Незадоволен од тоа, Конзулот слегол од пајтонот и протестирајќи им се обратил со погрдни зборови на стражарите, а според некои извори дури и удрил еден од нив. По ова, стражарот пукал и го усмртил Конзулот.
Александар Аркадиевич Ростковски неколку дена покасно бил погребан во Солун, а Руската Империја жестоко реагирала на овој настан.

Funeral procession of Alexander Arkadievich Rostkovsky in Thessaloniki

Погреб на Александар Аркадиевич Ростковски во Солун

Стражарите кои го убиле биле осудени на смрт, а бил сменет и валијата Али-Риза паша кој бил пратен во егзил во Либија.

Bitola - 1916/17 - Russian soldiers pay tribute to the memorial dedicated to the Consul Alexander Arkadievich Rostkovsky

Битола – 1916/17 година – Руски војници оддаваат почит пред спомен обележјето каде бил убиен конзулот Александар Аркадиевич Ростковски

На местото каде се случило убиството постоело помало спомен обележје до 1936 година кога бил подигнат споменикот „Руски крст“. Овој споменик бил разрушен по Втората светска војна и настаните со Информбирото.

Monument “Russian Cross” set in 1936

Споменик Руски крст поставен 1936 година

Денешниот споменик е подигнат на 8 август 2003 година.